|
|
-
Жолдошова Н.А., Фролова Г.П., Аскаралиев Б.О.
-
Жолдошова Н.А., Фролова Г.П., Аскаралиев Б.О.
-
N. Zholdoshova, G. Frolova, B. Askaraliev
-
ВЛИЯНИЕ ИЗМЕНЕНИЯ ТЕМПЕРАТУРЫ ВОЗДУХА НА СТОК РЕК БАССЕЙНА ОЗЕРА ИССЫК-КУЛЬ
-
АБАНЫН ТЕМПЕРАТУРАСЫНЫН ӨЗГӨРҮҮСҮНҮН ЫСЫК-КӨЛ БАССЕЙНИНИН ДАРЫЯЛАРЫНЫН АГЫМЫНА ТИЙГИЗГЕН ТААСИРИ
-
INFLUENCE OF AIR TEMPERATURE CHANGE ON THE RUNOFF OF RIVERS OF THE ISSYK-KUL LAKE BASIN
-
Бассейн озера Иссык-Куль является уникальным природным объектом. Устойчивость существования всего бассейна
определяется изучением и мониторингом режима рек, впадающих в озеро Иссык-Куль. Нами выбраны четыре реки: Каракол,
Джууку, Чолпон-Ата и Тору-Айгыр, бассейны которых испытывают антропогенную нагрузку. Бассейны рек расположены
на южном склоне Тескей Ала-Тоо и северном склоне Кунгей
Ала-Тоо, что характеризует общие климатические условия
горной части всего бассейна озера Иссык-Куль. Начало исследований посвящено составлению описания территории бассейна выбранных рек, и анализу изменения температуры воздуха
в многолетнем разрезе. Бассейн озера Иссык-Куль, вытянутый
с запада на восток и ограничен горами. На южной стороне
Тескей Ала-Тоо, высота составляет 5216м (пик Каракол). К западу высота снижается до 3500м, а к востоку до 4500 м.
-
Ысык-Көл бассейни уникалдуу жаратылыш объектиси
болуп саналат. Ысык-Көлгө куюлуучу дарыялардын режимин
изилдөө жана мониторинг жүргүзүү менен бүткүл бассейндин
туруктуулугу аныкталат. Биз төрт дарыяны тандап алдык:
Каракол, Жууку, Чолпон-Ата жана Тору-Айгыр, бул бассейндер антропогендик басымда болууда. Дарыялардын бассейндери Тескей Ала-Тоонун түштүк капталында жана Күнгөй АлаТоонун түндүк капталында жайгашкан, бул бүткүл Ысык-Көл
ойдуңунун тоолуу бөлүгүнүн жалпы климаттык шарттарын
мүнөздөйт. Изилдөөнүн башталышы тандалган дарыялардын
бассейн аймагынын сыпаттамасын түзүүгө жана узак мөөнөттүү контекстте абанын температурасынын өзгөрүшүнө
талдоо жүргүзүүгө арналган. Ысык-Көлдүн ойдуңу батыштан
чыгышка созулуп, тоолор менен чектелет. Тескей Ала-Тоонун
түштүк тарабында, бийиктиги 5216 м (Каракол чокусу). Батышында бийиктиги 3500 мге, чыгышында 4500 мге чейин төмөндөйт.
-
The Issyk-Kul lake basin is a unique natural object. The sustainability of the existence of the entire basin is determined by the
investigation and monitoring of the regime of rivers flowing into
Lake Issyk-Kul. We have selected four rivers: Karakol, Dzhuuku,
Cholpon-Ata and Toru-Aigyr, whose basins are under anthropogenic pressure. The river basins are located on the southern slope of
Teskey Ala-Too and the northern slope of Kungei Ala-Too, it characterizes the general climatic conditions of the mountainous part
of the entire Issyk-Kul lake basin. The beginning of the research is
devoted to compiling a description of the basin territory of the selected rivers, and analyzing changes in air temperature over a long
period. The Issyk-Kul lake basin is elongated from west to east and
is bounded by mountains. On the southern side of Teskey Ala-Too,
the height is 5216m (Karakol Peak). To the west, the height decreeses to 3500 m, and to the east - to 4500 m.
-
бассейн реки, уклон реки, средневзвешенная высота, площадь оледенения, гидропост, метеорологические данные, линия тренда.
-
дарыялар бассейни, дарыянын эңкейиши, орточо бийиктиги, мөңгү аймагы, гидрологиялык күзөт, метеорологиялык маалыматтар, тренд сызыгы.
-
river basin, river slope, average height, glaciation area, hydrological station, meteorological data, trend line.
-
Жолдошова Нурзада Адылбековна, Национальная
академия наук Кыргызской Республики,
г.Бишкек, Кыргызская Республика, младший
научный сотрудник.
Фролова Галина Петровна, Кыргызский
национальный аграрный университет им.
К.Скрябина, г.Бишкек, Кыргызская Республика,
кандидат технических наук, доцент.
Аскаралиев Бакытбек Окенович, Кыргызский
национальный аграрный университет им.
К.Скрябина, г.Бишкек, Кыргызская Республика,
кандидат технических наук, доцент.
-
Жолдошова Нурзада Адылбековна, Кыргыз
Республикасынын Улуттук илимдер академиясы,
Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, кенже
илимий кызматкер.
Фролова Галина Петровна, К.Скрябин атындагы
Кыргыз улуттук агрардык университети, Бишкек
шаары, Кыргыз Республикасы, техника
илимдеринин кандидаты, доцент.
Аскаралиев Бакытбек Окенович, К.Скрябин
атындагы Кыргыз улуттук агрардык
университети, Бишкек шаары, Кыргыз
Республикасы, техника илимдеринин
кандидаты, доцент.
-
Nurzada Zholdoshova, National Academy
of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek,
Kyrgyz Republic, junior researcher.
Galina Frolova, Kyrgyz National Agrarian
University named after K.Scriabin, Bishkek,
Kyrgyz Republic, candidate of technical sciences,
associate professor.
Bakytbek Askaraliev, Kyrgyz National Agrarian
University named after K.Scriabin, Bishkek,
Kyrgyz Republic, candidate of technical
sciences, associate professor.
Жолдошова Н.А., Фролова Г.П., Аскаралиев Б.О. ВЛИЯНИЕ ИЗМЕНЕНИЯ ТЕМПЕРАТУРЫ ВОЗДУХА НА СТОК РЕК БАССЕЙНА ОЗЕРА ИССЫК-КУЛЬ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2023. №. 2. C. 39-43
|
